Uit ons Zorgplichtonderzoek 2025 blijkt dat Nederlandse aanbieders van online kansspelen spelers lang niet altijd volledig of helder informeren over de risico’s van gokken. Informatie over verantwoord gokken, verslaving, hulp, kwetsbare doelgroepen en risico’s van spellen is vaak onvolledig, verstopt of summier omschreven. En dat terwijl het juist die informatie is die spelers in staat stelt bewuste keuzes te maken.
In het kader van onze missie om eerlijk en verantwoord gokken te bevorderen, hebben we besloten alle kennis die we opgedaan hebben in één duidelijk overzicht te samen te vatten.
Op deze pagina
Wat is gokken eigenlijk?
Gokken betekent dat je geld inzet op een onzekere uitkomst. Kansspelen zijn spellen waarbij toeval grotendeels bepaalt of je wint of verliest. Voorbeelden zijn (online) casino spellen, sportweddenschappen, bingo en loterijen.
Wat is het gevaar van gokken?
Gokken kan leuk en spannend zijn, maar er zijn risico’s:
- Dopamine onbalans: de dopamine die vrijkomt maakt gokken zo aantrekkelijk. (lees meer)
- Financieel risico: Je kunt meer geld verliezen dan je kunt missen.
- Psychologisch risico: De spanning van mogelijk winnen kan verslavend werken.
- Sociaal risico: Problemen met familie of vrienden als je gokgedrag uit de hand loopt.
- Mentale gezondheid: Wanneer gokken een gewoonte wordt die je niet meer onder controle hebt, kan dat leiden tot stress, angst en depressie.
Wie mogen er niet gokken?
- Minderjarigen (jonger dan 18 jaar): In Nederland is gokken wettelijk verboden voor iedereen onder de 18.
- Mensen die in CRUKS (Centraal Register Uitsluiting Kansspelen) staan: Zij hebben zichzelf uitgesloten of zijn door een ander uitgesloten vanwege risicovol of problematisch speelgedrag.
- Personen met bepaalde cognitieve beperkingen: In theorie zouden ook mensen die niet in staat zijn de risico’s te overzien, niet moeten gokken. Hier ligt echter een grijs gebied, omdat de definitie van ‘cognitieve beperking’ niet eenduidig is. Wij hanteren de stelregel dat iedereen die niet zelfstandig de risico’s begrijpt, niet mag deelnemen.
Risicogroepen
Bepaalde mensen lopen meer kans om problematisch gokgedrag te ontwikkelen. Groepen die op basis van onderzoek en praktijkervaring als extra kwetsbaar worden beschouwd zijn:
- Jongvolwassenen: Jongvolwassenen (18-24) hebben vaak minder levens- en financiële ervaring en zijn gevoeliger voor impulsen. Ze overschatten de kans op winst en onderschatten de gevolgen van verlies.
- Personen met (bestaande) verslavingen: Mensen die al worstelen met een andere verslaving (bijvoorbeeld alcohol, drugs, socialmedia of internetgebruik) hebben een grotere kans om ook aan gokken verslaafd te raken. Ze zijn doorgaans gevoeliger voor impulsief en dwangmatig gedrag.
- Mensen met cognitieve beperkingen: Personen die moeite hebben de risico’s of spelregels te overzien, kunnen sneller de grip op hun speelgedrag verliezen. Ze beseffen mogelijk niet dat inzetten opstapelen of raken sneller in de war door spelmechanismen.
- Kwetsbare financiële situatie: Wie te maken heeft met schulden, wisselend inkomen of weinig financiële reserves, loopt extra risico. Zij kunnen sneller in de verleiding komen om ‘verloren’ geld terug te winnen of hopen via gokken uit een problematische geldsituatie te geraken.
- Mensen met psychische klachten of stress: Depressie, angststoornissen of extreme stresssituaties (zoals werkloosheid of relatieproblemen) kunnen bijdragen aan vluchtgedrag, waarbij gokken als ‘ontsnapping’ wordt gebruikt.
- Impulsieve persoonlijkheid: Mensen die van nature snel (en soms ondoordacht) beslissingen nemen, kunnen ongecontroleerd (meer) geld inzetten en uiteindelijk in een vicieuze cirkel van verliezen en opnieuw storten belanden.
Wat is kansspelverslaving?
Kansspelverslaving is een aandoening waarbij iemand de controle over zijn gokgedrag verliest. Ondanks negatieve gevolgen (schulden, stress, conflicten) blijft deze persoon doorgaan met gokken. Het wordt gekenmerkt door:
- Een steeds sterkere drang om te spelen.
- Mislukte stoppogingen: Je wilt stoppen of minderen, maar het lukt niet.
- Gebrek aan inzicht in hoeveel geld en tijd je daadwerkelijk besteedt.
Wat zijn de symptomen van kansspelverslaving?
- Steeds hogere inzetten of langer spelen om dezelfde ‘kick’ te ervaren.
- Onrust of prikkelbaarheid als je niet kunt gokken.
- Leugens tegen familie of vrienden over hoeveel je gokt.
- Financiële problemen: vaker geld lenen of rekeningen niet kunnen betalen.
- Niet kunnen stoppen ondanks negatieve gevolgen.
- Isolatie: je mijdt sociale contacten om te kunnen blijven spelen.
Niet iedereen vertoont al deze symptomen. Het is een complex en individueel probleem, maar zodra je herhaaldelijk merkt dat gokken ‘moet’ en niet meer slechts ‘leuk’ is, kan dat een teken van verslaving zijn. Lees hier meer over zelftests +
Wat zijn de mogelijke consequenties van kansspelverslaving?
- Geldproblemen (schulden)
- Relatieproblemen met vrienden, familie of partner
- Verlies van werk of studie door concentratieverlies, verzuim of conflicten
- Mentale problemen zoals stress, depressie of angstklachten
- Gevolgen voor zelfbeeld: eenzaamheid, schaamte, machteloosheid
- In sommige gevallen kan verslaving leiden tot illegale activiteiten om aan geld te komen met als gevolg contact met justitie en een strafblad.
Wat is verantwoord gokken?
Verantwoord gokken betekent dat je:
- Bewust bent van de hierboven genoemde risico’s.
- Grenzen stelt aan hoeveel tijd en geld je wilt besteden en limieten instelt.
- Niet speelt als je onder invloed bent van alcohol of drugs.
- Op tijd pauzeert of stopt wanneer de fun eraf is.
- Met geld speelt dat je kunt missen, in plaats van geld dat je nodig hebt voor rekeningen of andere belangrijke kosten.
- Nooit lenen en/of op krediet spelen, gebruik geen creditcard en leen geen geld om mee te gokken.
- Spelen bij legale aanbieders, laat je niet verleiden tot illegale aanbieders
Kortom, het gaat om controle houden, bewust keuzes maken en zorgen dat gokken leuk blijft in plaats van problematisch.
Spelen bij legale aanbieders
Kansspelaanbieders in Nederland moeten in het bezit zijn van een kansspelvergunning van de Nederlandse Kansspelautoriteit (Ksa). Laat je niet verleiden tot illegale aanbieders. Daar ben je niet beschermd en loop je het gevaar om opgelicht te worden en dat je persoonlijke gegevens niet veilig zijn. Je herkent legale Nederlandse aanbieders aan onderstaande beeldmerk en ze hebben een pagina met vergunning informatie op de website van de Ksa.
Spellen met hoger en lager risico
Niet alle kansspelen hebben een even groot risico. Op basis van de Asterig methode wordt er onderscheid gemaakt tussen spellen met een laag risico (category B) tot heel hoog (categorie E). De precieze categorie kan verschillen per spel variant maar doorgaans worden de spellen als volgt ingedeeld:
- Categorie A – heel laag: er zijn geen kansspelen in deze categorie.
- Categorie B – laag: loterijen
- Categorie C – gemiddeld: (offline) bingo en krasloten
- Categorie D – hoog: tafelspellen (blackjack, roulette, baccarat) en gokkasten
- Categorie E – heel hoog: gokkasten / videoslots met jackpot
Wat doen de aanbieder ter preventie?
Aanbieders moeten het volgende doen ter preventie:
- Limieten: Het is verplicht om de volgende limieten in te stellen als je een account aanmaakt.
- Stortingslimiet: je kunt zelf instellen hoeveel je per dag/week/maand stort
- Tijdslimiet: maximale speeltijd per dag/week/maand
- Saldolimiet: geld wordt automatisch uitbetaald wanneer je saldo over een bepaalde limiet heen gaat om te voorkomen dat je je winst meteen verspeelt.
- Inzicht in je speelgedrag: Elke keer als je inlogt krijg je een overzicht van wanneer je voor het laatst gespeeld hebt, hoeveel je gewonnen en verloren hebt en hoe lang je gespeeld hebt.
- Informatie & voorlichting: Informatie geven over risico’s en beschikbare hulpmiddelen.
- Zelftest: Een anonieme online zelftest (voorbeeld) om te checken of je risico loopt.
- Hulp bij twijfel: Verwijzen je door naar erkende verslavingszorg en andere hulporganisaties waar je online en offline, en wanneer gewenst, anoniem terecht kan. (lees meer over verslavingszorg)
- Neutrale omgeving: Informatie over verantwoord gokken moet staan op een pagina zonder reclamebanners en spelpromoties, zodat je ongestoord de informatie kunt lezen zonder extra verleidingen.
Wat is de grens?
Hoe kunnen aanbieders constateren dat je mogelijk een probleem hebt?
Aanbieders zijn wettelijk verplicht om je speelgedrag te monitoren zodat ze in een vroeg stadium signalen van probleemgedrag op kunnen vangen. Ze letten bijvoorbeeld op:
- Veelvoudige stortingen in korte tijd.
- Extreem lange speelsessies (nachtelijk spelen, geen pauzes).
- Regelmatig overschrijden of verhogen van ingestelde limieten.
- Signalen vanuit de klantenservice (bijvoorbeeld als iemand regelmatig om bonussen vraagt of klaagt over verlies).
Als ze zien dat je speelgedrag duidelijk afwijkt van ‘normaal’ patroon en risicovol wordt, nemen ze contact met je op.
Hoe controleren ze je gedrag?
- Datamonitoring: Ze registreren automatisch hoeveel je speelt, op welke tijden, en hoe vaak je stort.
- Analyse van trends: Het systeem herkent ongewone patronen.
- Persoonlijk contact: Bij opvallend gedrag sturen ze een waarschuwing of bellen ze om te vragen hoe het gaat, of adviseren we je over limieten en pauzes.
Wat doen ze als ze probleemgedrag detecteren?
- Contactmoment: Ze benaderen je via e-mail, chat of telefoon om te vragen hoe het gaat en om mogelijke risico’s te bespreken.
- Extra limieten: Ze adviseren je om de limieten te verlagen of tijdelijk niet te spelen.
- Tijdelijke uitsluiting (time-out): Ze kunnen je account (tijdelijk) blokkeren.
- Inschrijving CRUKS: In extreme gevallen (of op jouw verzoek) kunnen ze je in het landelijke uitschrijvingsregister plaatsen, waardoor je ten minste 6 maanden niet bij Nederlandse aanbieders kunt spelen.
Het doel is altijd om je te beschermen en te voorkomen dat een plezierige bezigheid omslaat in een ernstig probleem.
Waar kun je terecht voor meer informatie en hulp?
- Onze website en die van de aanbieder: Bekijk de pagina ‘Verantwoord Gokken’ voor tips, limietinstellingen, zelfhulp en contactinformatie.
- Hulporganisaties:
- Je kan zowel online als offline en anoniem, of niet, hulp vinden bij de volgende instanties:
- Loket Kansspel – 24/7 gratis hulp en advies.
- Gespecialiseerd verslavingszorg zowel online als offline
- Cruks: Website CRUKS – voor uitsluiting van kansspelen.
- Andere middelen om goksites te blokkeren
- Klantenservice: De medewerkers van de aanbieders staan klaar om vragen te beantwoorden en eventuele zorgen te bespreken.
- 113 Zelfmoordpreventie
Zijn aanbieders eerlijk over gokken?
Uit het Casino.nl Zorgplichtonderzoek 2025 blijkt dat er nog heel veel te verbeteren is. Dus het korte antwoord, nee, helaas niet zo eerlijk als we zouden willen. Slechts de helft van de aanbieders toont bijvoorbeeld de waarschuwingszin “Wat kost gokken jou? Stop op tijd. 18+” bovenaan hun pagina’s. Belangrijke info over verslaving is vaak verstopt of summier, en concrete interventies blijven meestal vaag.
Dat is een probleem. Want als spelers niet weten wat de risico’s zijn, kunnen ze zichzelf ook niet beschermen.
De zorgplicht-communicatie template
Om aanbieders te helpen hun wettelijke en morele verantwoordelijkheid goed in te vullen, hebben wij een communicatie-template gemaakt. Hierin staat precies wat een speler moet weten — en hoe je die informatie duidelijk, begrijpelijk en visueel aantrekkelijk aanbiedt.
📝 👉 Download hier de zorgplicht-template (PDF)
Met deze template geven we aanbieders een praktisch en bruikbaar hulpmiddel om hun communicatie te verbeteren — en écht werk te maken van spelersbescherming.
