Een van de meest opvallende eisen in de Wet op de kansspelen was de invoering van het Centraal register uitsluiting kansspelen – Cruks. Met dit register, beheerd door de Kansspelautoriteit (KSA) worden kwetsbare spelers beschermd tegen gokverslaving. Personen die in dit register zijn opgenomen, krijgen geen toegang tot kansspelinrichtingen zoals (online) casino’s en speelhallen.Het register werd al in 2013 aangekondigd in een van de eerste wetsvoorstellen voor de Wet kansspelen op afstand. Bij het opengaan van de Nederlandse online casino’s in oktober 2021 werd het actief voor zowel online als landgebonden aanbieders van kansspelen.
Het Cruks is bedoeld voor spelers die hun speelgedrag niet meer onder controle hebben en voor langere tijd een gokstop willen nemen. Op deze manier kunnen kwetsbare personen zichzelf beschermen tegen het ontwikkelen, of het uit de hand lopen van gokproblemen. Wat de belangrijkste eigenschappen van het register zijn en hoe het precies werkt bespreken we hieronder.
Meer weten? Lees alles over de wet Kansspelen op Afstand (Koa).
Wat is Cruks?
Het Centraal register uitsluiting kansspelen vloeit direct voort uit de Wet op de kansspelen, artikel 33h om precies te zijn. In dat artikel lezen we dat het doel van het register is om te voorkomen dat mensen kunnen gokken die dat (tijdelijk) niet willen of mensen voor wie gokken tot schade aan zichzelf of anderen leidt.
Het register wordt beheerd door de Kansspelautoriteit en je kunt jezelf inschrijven, maar dit kan ook door anderen voor je gedaan worden. Meer hierover in het volgende deel.
Het is goed om te weten dat het Cruks alleen geldt voor goksites en landgebonden casino’s en speelhallen. Het is dus bijvoorbeeld niet van toepassing op het (online) kopen van loten voor loterijen. Daarnaast geldt deze regel alleen voor vergunde Nederlandse aanbieders. Buitenlandse aanbieders en illegale aanbieders in Nederland hebben geen toegang tot het Cruks en kunnen hun spelers veel minder goed beschermen.
De KSA heeft bepaald dat het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks) de toelating van spelers die tot een risicogroep behoren, moet tegengaan. Voordat een bezoeker kan gokken, moet er door de kansspelaanbieder worden gecontroleerd of de speler in dit Cruks-register staat geregistreerd. Als dat het geval is, mag de bezoeker niet worden toegelaten. Dit geldt zowel voor aanbieders van fysieke kansspelen (speelhallen en casino’s) en online aanbieders (online casino’s en sportsbooks).
Hoe werkt Cruks
Zoals hierboven genoemd zijn er twee manieren om in het register opgenomen te worden: op eigen verzoek, of op het verzoek van iemand anders.
Jezelf inschrijven is eenvoudig. Op de site van Cruks log je in met je DigiD, je kiest de periode – minimaal 6 maanden – en klaar. Je hebt vanaf dat moment geen toegang meer tot casino’s, gokhallen en goksites en er is geen enkele manier om hier onderuit te komen voordat de ingestelde periode is verstreken.
Mocht je geen DigiD hebben of het niet lukken, dan kun je op deze pagina ook het inschrijfformulier downloaden om vervolgens te printen en per post op te sturen. De verwerking hiervan duurt natuurlijk wel langer.
Als de periode van je gokstop is verstreken wordt je automatisch uitgeschreven en kun je of weer gaan gokken, of opnieuw een gokstop aanvragen.
Iemand anders inschrijven
Omdat een inschrijving niet ongedaan gemaakt kan worden, gelden er strenge voorwaarden bij het aanmelden van iemand anders. Zo kan je alleen iemand aanmelden als je aan kunt tonen dat hun gokprobleem jou ook schade toebrengt. Dit is bijvoorbeeld het geval als een huisgenoot of familielid geld wat voor huur of boodschappen bedoeld is, vergokt.
Daarnaast wordt er gecontroleerd of andere vormen van hulp niet werken: zo moet de persoon in kwestie zelf geen gokstop willen nemen, geen hulp willen zoeken en gemaakte afspraken niet nakomen. Pas als dat het geval is, kun jij voor hen een gokstop aanvragen.
Voor curatoren, bewindvoerders en mentoren gelden in principe dezelfde regels, de speler moet in principe zelf toestemming geven voordat er een ‘onvrijwillige procedure’ gestart kan worden.
Meld je aan bij Cruks register
Hoe bescherm ik mezelf nog meer?
Inmiddels is duidelijk dat het Cruks effectief is. Op het moment van schrijven (juni 2024) hebben zich al meer dan 70.000 mensen ingeschreven voor een gokstop.
Als een gokstop van minimaal een half jaar onnodig lang is, kun je altijd bij de site of fysieke vestiging waar je gokt een kortere gokstop nemen. De meeste casino’s kun je jezelf voor een dag, een week of een maand uit laten sluiten, of zelfs alleen bepaalde soorten spellen laten blokkeren.
Let op dat dit soort uitsluitingen alleen gelden voor daar waar je ze aanvraagt, je kan dus bij de concurrent gewoon naar binnen en spelen.
Andere tips die je kunnen helpen om je toegang te beperken of je speelgedrag in de hand te houden zijn:
- Het gebruik limieten; kijk in eerste instantie naar hoe je de wettelijk verplichte stortings-, saldo- en sessie-limieten hebt ingesteld en pas deze zonodig aan. Daarnaast bieden de meeste aanbieders extra limieten aan die je in kunt stellen.
- Gebruik apps en software zoals GamBlock en BetFilter. Hiermee blokkeer je de meeste internationale sites, die geen toegang tot Cruks hebben.
Op andere sites kom je vaak ook nog adviezen tegen die eigenlijk geen nut hebben, zoals het veranderen van je wachtwoorden (die zijn snel en eenvoudig te resetten), het afgeven van je betaalpassen (die je tegenwoordig niet eens meer nodig hebt voor online betalingen) of het aanvragen van bezoek beperkingen per aanbieder (je kan dus bij de concurrent wel doorspelen).
Casino’s zonder Cruks
Als je weleens online gezocht hebt naar online casino’s, ben je ze ongetwijfeld tegengekomen: ‘casino zonder Cruks’, ‘casino zonder registratie’ etc. Een van de redenen dat zulke zoektermen populair zijn is juist omdat het Cruks zo goed werkt, eenmaal ingeschreven is er niets wat je kunt doen om je eerder uit te laten schrijven. Mensen met een verslaving zullen echter alles in hun macht doen om toch weer te kunnen gokken, zelfs op zoek gaan naar casino’s zonder Cruks. Laten we duidelijk zijn: Alle casino’s zonder Cruks zijn illegale casino’s. Volgens de Nederlandse wet mag je alleen gokken bij aanbieders met een Nederlandse vergunning en deelname aan Cruks is een van de harde eisen om een vergunning te krijgen en te houden.
Let op dat dit in principe niet heel veel zegt over hoe veilig die aanbieders zijn, andere aanbieders zijn hier alleen illegaal omdat ze geen Nederlandse vergunning hebben. Dat wil niet zeggen dat ze in andere landen geen vergunning hebben waarvoor ze aan de daar geldende wet- en regelgeving moeten voldoen – die in theorie zelfs strenger zou kunnen zijn dan de Nederlandse.
Dat is echter theorie en de kans is vele malen groter dat je inderdaad minder bescherming geniet, niet alleen qua gokverslaving, maar ook wat betreft de spel integriteit (of de spellen eerlijk zijn) en financiële zaken (of je je winst wel uit kan laten betalen). Speel dus altijd alleen maar bij legale casino’s – mèt Cruks.
Het je problemen met gokken? Praat dan met je huisarts of neem contact op met één van de zorginstellingen zoals agog, speelbewust.nl, hands24x7.nl, loketkansspel.nl of Jellinek.
Veelgestelde vragen CRUKS
Waar staat de afkorting CRUKS voor?
Cruks staat voor Centraal Register Uitsluiting Kansspelen. Dit register wordt gebruikt om mensen een gokstop van tenminste 6 maanden te geven, die geldt voor alle casino’s, gokhallen en goksites in Nederland.
Kan ik mezelf laten opnemen in het CRUKS-register?
In principe kun je alleen jezelf aanmelden. Er zijn uitzonderingen mogelijk wanneer anderen aantoonbaar negatieve gevolgen van jouw gokgedrag ervaren. Hier zijn dan wel strenge regels aan verbonden.
Wie heeft het CRUKS-register ingevoerd?
Het Cruks register werd al in 2013 in het eerste wetsvoorstel voor de Wet kansspelen op afstand genoemd. Het register is sinds oktober 2021 actief en wordt beheerd door de Kansspelautoriteit.
Geldt het CRUKS-register alleen voor online casino’s?
Nee, ook offline casino’s en gokhallen moeten zich aan het register houden. Of je nu online of offline gokt, altijd wordt voor het binnengaan gecontroleerd of je niet in het register staat. Een uitzondering hierop zijn loterijen, zowel online als offline kun je wel (kras)loten kopen als je in het Cruks bent opgenomen.
